Döneminin en büyük donanmalarına geçit vermeyen Çanakkale’nin tarihi tabya, batarya ve toplarının Anadolu yakasında kalanlarının içler acısı hali CHP’li İl Genel Meclis üyesi Can Algönül’ün çabaları ile bir kez daha gündeme geldi. Anadolu yakasında bulunan Orhaniye Tabyası, Karanlık Liman tabyası Topçamlar Tabyası ve Çataltepe Tabyalarının fotoğraflarını İl Genel Meclisinin gündemine getiren Can Algönül, bazı tarihi toplarında Çanakkale Boğazı’nın dalgalarında çürümeye terk edildiğini gözler önüne serdi.
BİR TARAF İHYA EDİLİRKEN; DİĞER TARAF BİTAP DURUMDA
Çanakkale İl Genel Meclis toplantısında gündem dışı söz alan CHP’li Can Algönül yaptığı konuşmada; “Geçtiğimiz Mart ayı içerisinde Çanakkale Deniz Zaferi’nin 110’ncu yıldönümünü kutladık. Bu vesile ile bir kez daha kutluyor, Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını saygıyla, minnet ve rahmetle anıyorum. Deniz Zaferi’nin kazanılmasında Anadolu tabyaları ve bataryaları ile Gelibolu yarımadası tabya ve bataryaları önemli rol oynamışlardır. Deniz zaferi böyle kazanılmıştır. Ancak gelin görün ki; bir taraf yad edilirken diğer taraf bitap durumdadır. Sahipsiz ve terk edilmişlerdir, halleri de içler acısıdır” ifadelerini kullandı.
“BU TOPLAR, TABYALAR OLMASA ZAFER KAZANILAMAZDI”
Orhaniye Tabyası, Karanlık Liman tabyası Topçamlar Tabyası ve Çataltepe Tabyalarının fotoğraflarının içler acısı halini meclis üyelerine izleten Can Algönül; “Bunlar Anadolu yakasında bulunan topların, tabyaların ve bataryaların hali gördüğünüz gibi içler acısı. Anadolu yakasındaki tabya ve toplarında Gelibolu yarımadasındaki toplar ve bataryalar kadar ilgiyi, vefayı hak ettiklerini düşünüyorum. Bunlar da vatan savunmasında kullanıldı, durumlarını da gördünüz. Eğer bu bataryalar ve toplar olmasaydı belki bugün kutlayacak bir zaferimiz de olmayacaktı. O gün kullanılan topların menzilleri 3500-5000 metre kadardı. Ertuğrul tabyasından Karanlık Limanında bekleyen bir gemiye top atışı yapılamıyordu. Yada Karanlık limanında bulunan Erenköy-Çataltepe mevkisindeki bataryadan yapılan atışlardan Ertuğrul’un önündeki gemilere erişmiyordu top mermileri. Bundan dolayı bu bataryalar olmasaydı kutlayacağımız bir zafer olmayacaktı” dedi.
“GELİBOLU TARİHİ ALAN BAŞKANLIĞININ YETKİSİ YOK”
Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığının Anadolu yakasında bulunan tarihi tabya, batarya ve toplara ilişkin yetkisi olmadığına dikkat çeken Can Algönül; “Bir anne veya baba çocukları arasında ayrım yapmaz. Devlette bir babadır. Gelibolu yarımadasındaki bataryaları ihya ediyorsunuz ama geliyorsunuz Anadolu yakasındaki bataryaları yok sayıyorsunuz. Bu durumu Alan Başkanı Sayın İsmail Kaşdemir ile görüştüm daha önceden. Kendisi de haklı olarak bu konulara vakıf. Alan Başkanlığının belirli bir alan ve koordinatlar içerisinde hareket etme mecburiyeti olduğu için buralara bir hizmet getiremediğini ifade etti” dedi.
“TARİHİMİZE SAHİP ÇIKMAK, KORUMAK HEPİMİZİN GÖREVİDİR”
CHP’li Can Algönül tarihe ve kültür varlıklarına sahip çıkmanın her insanın yurttaşlık görevi olduğunu hatırlatarak; “Bunu neden dile getirdim, biz neler yapabiliriz? Bir komisyon kuralım desem, işin olmaması yada yavaşlaması akıllara gelebilir. Veya bizim 5302 sayılı İl Özel İdare kanunun 13’ncü maddesine göre; -yıpranan kültür, tarihi ve tabiat varlıklarının korunması görevimiz var İl Özel İdaresi olarak. Biz bu kanuna dayanarak bu bataryaları en azından bakımlı hale getirebilir, bir çit ile çevirebiliriz diye düşünüyorum” dedi.
CHP’li Can Algönül’ün Anadolu yakasında bulunan tarihi tabya, batarya ve topların durumunu gözler önüne sermesi üzerine AK Parti, İYİ Parti ve CHP grubu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Çanakkale Valiliği ve TBMM gündemine bu konuyu gündeme getirmek için tartıştılar. İl Özel İdaresinin de kanunun tabiat, tarihi ve kültür varlıklarını korumakla yükümlü olduğu, komisyon kurulması vb öneriler gündeme getirildi.
Ancak 110 yıl önce Çanakkale Deniz Zaferinin kazanılmasında üzerine düşen tarihi tabyaların, şehitliklerin, batarya ve topların acilen elden geçirilmesi, özellikle 110 yıl önce düşmanı Çanakkale Boğazının derinliklerine gönderen topların şimdi Çanakkale Boğazı’nın dalgalarıyla çürümemesi için bir an önce harekete geçilmesi gerekiyor.