Çanakkale diğer illerimize göre farklı mıdır? Mesela fiziki olarak Türkiye'nin en küçük kentlerinden birisi midir? Elimize metre alıp ölçtüğümüzde. Merkez nüfusu 102 bin, il nüfusu 500 bin olan küçük bir kent midir? Sorunlarımızın algılanmasında ve çözümünde bu ölçü de çok önemli. Google Earth ve Wikipedi bize yardımcı olabilir.

Çanakkale'den fiziksel olarak büyük olacağını tahmin ettiğimiz bir kaç kenti ölçelim. Erzurum merkez nüfusu Çanakkale'nin 4 katı. Merkez yerleşimin eni 3 km boyu 9 kilometre. Şehrin bir başından ötekine 9 kilometre. Çanakkale'de bu mesafe Güzelyalı'dan itibaren aldığımızda 17 kilometre. Araçların aynı hızda hareket ettiğini düşündüğümüzde şehrin kenar semtinde yaşayan bir kişi merkeze 4.5 kilometre veya 8.5 kilometre uzakta demektir. Hangi şehir büyük. Cevap Çanakkale.

Konya merkez ilçeler nüfusu 700 bin kadar. Çanakkale'nin 7 katı. Uzun ekseninde boyu 18 kilometre. Çanakkale kadar. Ve İstanbul. 15 Milyon nüfusu var. Nerde ise tamamını oluşturan en uzun eksen Çanakkale en uzun ekseninin 4.5 katı. Nüfus 150 katı. Uzun eksen 4.5 katı.

İlçe sayıları açısından illerimizi karşılaştıralım. Edirne, Gaziantep 9 ilçe. Çanakkale 12 ilçe. Üstelik Kimi Denizaşırı, kimi farklı kıtada. Kimi denizin ortasında.

Aynı anda bir kaç Cumhurbaşkanı veya Devlet Başkanının geldiği kaç kentimiz var. Aynı anda yüzlerce otobüsün geldiği kaç ilimiz var. Aynı anda binlerce yolcu aracının içinden gelip geçtiği kaç ilimiz var.

Aynı anda denizyolu ile 4-5 bin yolcunun geldiği kaç ilimiz var. Aynı anda megatonlarca akaryakıt içinden geçen kaç kentimiz. Ve dağı taşı yemyeşil, Şehir pazarı kış günü bile cıvıl cıvıl kaç kentimiz var. Ve gece 3’te bile kırmızı ışıkta insanların beklediği kaç kentimiz var.

Çanakkale Türkiye'nin değil dünyanın en güzel kenti ve en büyük kenti. Ancak yukarıda yazdıklarım ve benzeri bazı özellikleri nedeniyle de Türkiye'nin diğer kentlerinden çok farklı problemleri ve fırsatları olan bir kent.

Örneğin sağlıktan bir kaç örnek verecek olursak, 24 saat Uzman hekim ile doğum hizmeti verirken en yakın aynı özellikteki bir başka hastaneye bu kadar uzak olan başka kentimiz yok. Çocuk yoğun bakım, yeni doğan yoğun bakım gibi hizmetler 365 gün 24 saat kesintisiz verilmek zorunda. Hizmet aksarsa en yakın benzer hizmet 4-5 saat mesafede.

Turizmden fırsatlardan örnek verecek olursak, gelen turist başına en düşük gelir elde eden illerden birisidir Çanakkale. Daha gidecek çok yolu var. Bir günde 4000 turist gemi ile geldi. Kepez Limanında indiler. Doğrudan Çanakkale esnafına ne kadar para bıraktılar. Zaten esnafın ekmeği artık İstanbul merkezli firmaların elinde.

Yıllar önce Dergimizin başyazarı ve sahibi Murat Kıray tarafından Çanak Otelde Aynalı pazar dergisi yazarlarının tamamının ve merkez ilçe belediye başkan adaylarının katıldığı seri toplantılar düzenlenmişti. Her yazarın 2 soru hakkı vardı ve ben bu iki hakkımdan birisini "Gelibolu için gelen ve gelecek turistlere Çanakkale olarak hazırlanıyor muyuz ?" sorusu için kullanmıştım. Gelibolu Avrupa yakasında (!) Çanakkale Merkez ilçe belediyesi ayrı kıtada diye değerlendirme bile olmuştu.

Gemi ile gelen 4000 denizaşırı turist Anzak koyuna değil kepez limanına yanaştı ve geldikleri gibi gittiler. Çanakkale esnafı faydalanabildi mi? Ben bir kısmını Cuma pazarında gördüm. Boyunlarında gemi yolcusu olduğunu gösteren kart vardı. O soruyu neden sorduğum sanırım şimdi daha iyi anlaşılmıştır.

Çanakkale Dünyanın en güzel ve en farklı ili. Çanakkale'de doğanlar ve içinde yaşayanlar zamanla bakar kör olup fark etmiyorlar. Oysa ki yine Aynalıpazar'da yıllar önce yazdığım gibi bir kaç küçük turizm hamlesi ile bu ilde kişi başı milli gelir on binlerce doları aşabilir.

~Çanakkale, -kendine özgü sorunları ve imkansızlıkları ile ve yine kendine özgü ancak hala anlaşılamamış süper fırsatları ile-, dünyanın en önemli ve en büyük ilidir.

Yağmur duası fayda etmeyince köylü hocaya kızmış. Hoca da köylüye, "inanmadan yağmur duası etkili olmaz. Hanginizin elinde şemşiye vardı ki duamız olsun" demiş.

Pariste turistlerin cebindeki paraları son kuruşuna kadar alan Euro Disney'in daire şeklindeki otoparkının çapı Çanakkale iskelesinden Nusret Kutlu işhanının arkasına kadar mesafe ile aynı. Eğlence merkezinin çapı ise nerede ise Çanakkale Merkez ilçe kadar. Turizme inanıyorlar ve hiç bir özelliği olmayan bomboş tarlaya bu kadar turisti bekliyorlar ve alıyorlar.

Hoca haklı. Duaya inanılmadığının delili kimsenin şemsiye almaması. Çanakkale Turizme inanıyor mu ?