Çanakkale’nin tek içme suyu kaynağı olan Atikhisar Barajı’nın koruma havzasında Koza Altın İşletmeleri (Türk Altın İşletmeleri) tarafından açılmak istenen altın madeni ile ilgili Ankara’da İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısı yapıldı. Şirketin daha önce iki kez reddedilen ÇED dosyasını revize ederek yaptığı yeni başvuru Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİB)’nda yapılan toplantıda karara bağlandı.
İDK toplantısında Koza'nın istediği ÇED raporu oy çokluğuyla kabul edildi. Nihai ÇED askıya çıkacak. Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek karara tepki göstererek toplantıyı terk etti. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, "Suyumuzu korumak için elimizden geleni yapacağız. Mücadeleyi bırakmayacağız" dedi.
Kazdağları Ekoloji Platformu, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nde İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) Toplantısı öncesinde bakanlık önünde açıklama yaptı. Platformun açıklamasında, toplantıya katılıp, projeye ilişkin itirazlarını dile getireceklerini belirtilerek, şu görüşlere yer verildi: “Kazdağları’nın yüzde 79’u maden ruhsatları ile kaplıdır. Daha Cengiz Holding’in Halilağa Bakır Madeni ve TÜMAD’IN Lapseki Altın Madeni’ne karşı verdiğimiz yoğun mücadele devam ederken, Koza’nın yeniden ortaya çıkması Çanakkale Halkımızın sabır sınırlarını zorlamaktadır. 2019’da Atikhisar Barajı’nın hemen yakınında Altın Madeni açmak isteyen Alamosgold’a karşı Çanakkaleliler ve tüm ülke olarak verdiğimiz mücadele hafızalarımızda taptaze duruyor. Alamos’u nasıl kovduysak, Koza’yı da aynı şekilde kovacağız.
“HAVAMIZA, SUYUMUZA TOPRAĞIMIZA SAHİP ÇIKACAĞIZ''
Altın madenciliğinin yol açtığı ekolojik yıkımları Çanakkale halkı çok iyi biliyor. TÜMAD’ın, Alamos’un, Cengiz’in yüz binlerce ağacımızı gözümüzün önünde katletmesi sonucunda orman ekosistemlerimiz yok edildi. Lapseki’de cehennem çukurları açıldı. Çan’ın Kocabaş Çayı Cengiz’e tahsis edildi. Hacıbekirler Göletleri Cengiz’in emrine tahsis edilmek üzere projelendirildi. Su toplama alanları, köylülerin içme suyu kaynakları yok edildi. Su toplayan dereler proje alanları içerisinde kaldı. Köylülerimizin geçim kaynağı olan tarlalarına kamulaştırma kararları ile cebren el konuldu. Meralar, Valilik kararları ile şirketlere verildi. Tüm Çanakkaleliler ve Eskişehirliler olarak havamıza, suyumuza toprağımıza sahip çıkacağız. Tüm altın madencilerini dağlarımızdan, ovalarımızdan çıkaracağız. Ankaralıları da mücadelemize destek olmaya davet ediyoruz.''
KOZA’NIN AYNI YER İÇİN İKİ BAŞVURUSU İPTAL EDİLMİŞTİ
Çanakkale’nin merkez ilçesine bağlı Serçiler ve Terziler köyleri mevkiinde işletmek istenen “Altın- Gümüş Madeni Açık Ocak İşletmesi Projesi” Çanakkale il merkezinin kuş uçuşu olarak yaklaşık 17 km güneydoğusunda yer alıyor. Proje sahası Terziler köyü merkezinin 1,3 km güneydoğusunda ve Serçiler köyü merkezinin 2,6 km güneybatısında yer alıyor. Adı geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı tarafından Türk Altın İşletmeleri olarak değiştirilen Koza Altın’a bu bölgede önceki yıllarda verilen ÇED Olumlu kararları “ruhsat sahasının Atikhisar Barajı koruma ve Su Toplama Alanı içinde yer aldığı gerekçesi ile iptal edilmişti. Bu mahkeme kararlarını Danıştay’da temyiz eden şirketin itirazı Danıştay 6. Dairesince reddedilerek kesinleşmişti.
ŞİRKET ESKİ ÇED’İ YENİLEYİP YENİDEN BAŞVURDU
Şirket 2020 yılı Kasım ayında ruhsat alanını ikiye bölerek yeni bir ÇED Raporu hazırlamış ve ÇŞİB’na sunmuştu. Şirket bu yeni ÇED’ de mahkemece iptal edilen ÇED alanları dışında faaliyet yapılacağı ileri sürmüş, çıkarılacak cevherin 2.700.000 ton olan kısmının Koza tarafından Eskişehir ili, Sivrihisar ilçesi, Kaymaz yakınlarındaki Kaymaz Altın ve Gümüş Madeni İşletmesinde, 521.711 tonluk kısmının ise şirketin Bergama Ovacık’taki maden işletmesine nakledilerek siyanürle ayrıştırmaya tabii tutulacağını dile getirmişti. Şirket, bölgede sadece cevherin işlenmesi amacıyla kırma, eleme, öğütme sistemi gibi fiziksel işlemlerinin yapılacağı, siyanür ya da herhangi başka bir kimyasal kullanılmayacağı taahhüt ediyor.
MADEN İŞLETMELERİ İÇME SUYU BARAJININ KORUMA HAVZASINDA
ÇED Raporuna göre proje ünitelerinden sadece açık ocak alanı Atikhisar Barajının orta mesafeli koruma alanı sınırları içerisinde kalmakta. Diğer proje ünitelerinden ÇED alanının 87,54 hektar büyüklüğünde bir kısmı da uzun mesafeli koruma alanı sınırları içerisinde yer almıyor. Rapora göre ÇED Alanı-1 ve ÇED Alanı-2 Atikhisar Barajı’nın güneydoğusunda kalıyor ve baraj gölüne en yakın noktadan kuş uçuşu mesafe 1,4 km uzaklıkta bulunuyor.