Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından peynirin çeşidine göre, üretiminden tuz ve yağ oranına, etiket bilgilerinden muhafazasına kadar tüm standartları belirleyecek olan tebliğ taslağı, yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi. Sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarından olmak üzere toplam 106 kurumun görüşü alınarak hazırlanan taslak, bugüne kadar Türk Standardları Enstitüsü tarafından hazırlanan standartlara göre yürütülen iş ve işlemleri genişleterek mevzuat kapsamına alıyor.

Taslağa göre, üretildiği yerin ismiyle tanınan Diyarbakır Örgü Peyniri, Edirne Beyaz Peyniri, Erzurum Civil Peyniri, Erzincan Tulum Peyniri ve Ezine Peyniri gibi coğrafi işaret alan peynirlerin, hijyen, mikrobiyoloji ve katkı gibi konularda Türk Gıda Kodeksi hükümlerine uygun olması kaydıyla aldıkları tescile göre istisnai olarak üretimi yapılabilecek. Ülke genelinde yaygın olarak üretilen beyaz peynir, kaşar peyniri, tulum peyniri gibi peynirleri tanımlayan düzenlemeyle peynirler tam yağlı, yarım yağlı, az yağlı ve yağsız olmak üzere 4 grupta satışa sunulacak. Kuru maddede en az yüzde 45 yağlı olan peynirler, tam yağlı kategorisinde yer alırken, yüzde 45-25 yağlı olanlar yarım yağlı, yüzde 25-10 yağ içerenler az yağlı, yüzde 10 ve altında yağ içerenler ise yağsız şeklinde adlandırılacak.

Daha önce kuru maddede en fazla yüzde 30 yağ içeren peynirler için kullanılan ve halk arasında "light" olarak da bilinen yağı azaltılmış ifadesi, yeni düzenlemeyle kuru maddede yüzde 25'in altında yağ içeren peynirler için kullanılabilecek. Bu ürünlerin yağ içeriği etiket bilgilerinde en az 3 milimetre yüksekliğinde punto karakterler kullanılarak yazılacak. Peynirlerin etiketinde veya ambalajında tüketicinin yanıltılmasına neden olan köy peyniri, geleneksel peynir, doğal peynir, çiftlik peyniri gibi ibarelere yer verilemeyecek.

PEYNİRLERDE AROMA KULLANILMAYACAK

Bakanlık, özellikle karışım peynirlerde yaygın olarak kullanılan ve tüketicinin yanıltılmasına neden olan süt ve süt ürünleri aroma vericilerinin kullanımını yasaklıyor. Buna göre, koyun sütü aroması, keçi sütü aroması ve tereyağı aroması gibi süt ve süt ürünleri aroma vericileri peynir üretiminde kullanılamayacak. Sadece tek bir türe ait süt kullanılarak üretilen peynirlerde, türün adı peynir adı ile birlikte etikette belirtilebilecek ve hayvanın resmi kullanılabilecek. Başka bir ifadeyle inek, koyun veya keçi sütünün ikisi veya üçü birden kullanılarak üretilen peynire, inek, koyun ve keçi peyniri gibi ifadeler yazılamayacak ve hayvanın resmi kullanılamayacak.

ÇİĞ SÜTTEN ÜRETİLEN PEYNİRLERDE OLGUNLAŞMA SÜRESİ BELİRTİLECEK

Çiğ sütten üretilen ve olgunlaştırılarak piyasaya sürülen peynirlerde de etiket bilgilerinde üretim tarihinin ve "çiğ sütten üretilmiştir" ibaresinin en az 3 milimetre yüksekliğinde yazılması zorunlu olacak. Yine düzenlemeye göre, çiğ sütten üretilen peynirlerde olgunlaştırma süresi en az 4 ay olacak. Bu tür peynirler için her türlü hijyen şartları sağlanmış olacak. Çiğ sütten üretilen peynirler dahil olgunlaştırılarak piyasaya arz edilen peynirlerin etiketinde, "üretim tarihinden itibaren en az… gün olgunlaştırılarak piyasaya arz edilmiştir" ibaresiyle üretim tarihinin gün/ay/yıl olarak yazılması zorunlu olacak. Küflü peynir üretimi de kontrol altına alınacak. Küflü peynir üretecek üretici, kullanacağı küf kültürüyle ilgili özel izin almak için bakanlığa başvuracak. Bakanlık gerekli risk analizi ve diğer değerlendirme sonuçlarına göre karar verecek.

PEYNİRE TUZ AYARI

Yeni düzenlemeyle peynirlerin içerebileceği maksimum tuz oranı mevcut uygulamaya göre yüzde 35 ile yüzde 61 arasında değişen oranlarda azaltılacak. Peynir üretiminde türüne göre değişmek üzere kuru madde oranının yüzde 3 ile 7,5'i arasında tuz kullanılabilecek. Peynirlerin sertlik karakterleri, yağlılık sınıflandırması ve olgunlaşma sürelerini belirleyen düzenleme, Türkiye'de yaygın olarak üretilen peynirlerin türüne göre değişmek üzere nem miktarını en az yüzde 40 en fazla 80 şeklinde sınırlandırıyor.

Peynirlerin, muhafaza, taşınması ve piyasaya arz edilme sürecinde 10 santigrat derecenin altında tutulması zorunlu olacak. Özellikle pazar, fuar gibi yerlerde peynirler, Türk Gıda Kodeksine uygun ambalajlarda 10 santigrat derecenin altında muhafaza edilerek satışa arz edilebilecek. Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri için 2015 sonuna kadar, mevcut işletmelerin yayım tarihinden önce piyasaya arz ettiği ürünler için 2016 sonuna kadar geçiş süresi olacak.