Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Adana, Tekirdağ ve Çanakkale’ye kurulmak istenen yedi termik santral projesine ÇED raporu verilmedi. Alınan bu karar buruk sevinç yarattı. Merkezi Belçika’nın Brüksel kentinde bulan Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) Türkiye için son yayınladığı rapor ile kömür kullanımının ülkemize olan gerçek maliyetini bir kez daha gözler önüne serdi.  HEAL Sağlık Örgütünün raporuna göre; 2005-2020 yılları arasında 5 Termik Santralin yaydığı partiküller nedeniyle Çanakkale’de 3 bin 167 erken ölüm, 1 bin 756 erken doğum, 2 bin 409 yetişkinde yeni kronik bronşit vakası, 4 bin 256 solunum ve kalp-damar hastalıkları şikâyetlerine bağlı hastaneye başvuruya yol açtığını ortaya koyuldu.

BAKANLIK ÇOK GEÇ KALDI..

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tekirdağ, Çanakkale ve Adana’da planlanan toplam yedi kömürlü termik santral projesini iptal etti. Bakanlığın internet sitesinde yayınlanan listeye göre, Tekirdağ Ergene’deki Kaptan Termik Santrali, Çanakkale Biga‘daki Kirazlıdere Entegre Termik Santrali ve Karaburun Entegre Termik Santrali‘ndeki teknoloji ve konfigürasyon değişikliği, Adana Yumurtalık‘taki Ada Enerji Santrali ve İskelesi ile Sanko Yumurtalık Termik Santrali‘nin kapasite artışı ve entegre tesisleri, Misis Termik Santrali, endüstriyel atık (kül, curuf depolama alanı, derin deniz deşarjı ve iskele dolgu alanı dahil) entegre tesisi ve  (endüstriyel atık ve dolgu alanı dahil) Akdeniz Termik Santrali Entegre Projesi‘ne ÇED raporu ve dolayısıyla çalışma izni verilmedi.

KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN BİLANÇOSU: “200 BİN ERKEN ÖLÜM”

Türkiye’de kömür kullanımının sağlık maliyeti üzerine çalışmalar yapan HEAL -Sağlık ve Çevre Birliği, “Kronik Kömür Kirliliği Kümülatif Sağlık Etkileri Özel Raporu” kapsamında bu yıl ilk defa son 55 yılın toplam sağlık maliyetini ortaya koydu. 16 ilde faaliyette olan 50 MW’ın üzerindeki büyük kömürlü termik santramlar, 55 yılda toplamda 4.8 trilyon TL sağlık masrafına ve yaklaşık 200 bin erken ölüme neden oldu.

Raporda ele alınan kömür odakları (Çanakkale, Adana ve Hatay, Eskişehir, Muğla) en kirli alanlar olmasa da, termik santrallerin on yıllar boyunca ağır derece kirletici faaliyetlere devam etmesi anlamına gelecek. Yine bu illerin hepsinde halihazırda kömürlü termik santraller var ve bunlar hakkında kirlilik, tarım arazi kaybı ve zorunlu göç nedenleriyle ihtilaf yaşanıyor.

ÇANAKKALE’DE BEŞ TERMİK SANTRAL VAR

Çanakkale’de beş kömürlü termik santral bulunuyor. 18 Mart Çan (2005 yılından beri faaliyette, 320 MW kurulu gücünde ve linyit yakıtlı), İÇDAŞ Biga (2005 yılından beri faaliyette, 405 MW kurulu gücünde ve taş kömürü yakıtlı), Bekirli (2011’den beri faaliyette, 1.200 MW kurulu gücünde ve taşkömürü yakıtlı), Cenal (2017’den beri faaliyette, 1.320 MW kurulu gücünde ve taş kömürü yakıtlı) ve Çan-2 (2018’den beri faaliyette, 330 MW kurulu gücünde ve linyit kömürü yakıtlı). 

Bu santrallerin yanı sıra, iki yeni kömürlü termik santral de planlama aşamasında idi. (1.600 MW, taş kömürü yakıtlı) ve Karaburun santrali (1.320 MW, taşkömürü yakıtlı) Kirazlıdere santrali Çanakkale planlanan kömürlü termik santrallerin yoğunlaştığı bir şehirken, planlama aşamasındaki pek çok santral 2021’de iptal edildi veya rafa kaldırıldı.

3 BİN 167 ERKEN ÖLÜM.. 104 MİLYAR TEDAVİ HARCAMASI

Bakanlık son aldığı kararla bu iki yeni santralin yapımına izin verilmeyecek. Ancak binlerce kişi öldü, binlerce çocuk sağlıksız bir şekilde erken doğumla dünyaya gelirken; yine binlerce kişi kronik sağlık sorunları ile boğuşuyor. HEAL’in raporuna göre; Çanakkale’de kurulu bulunan ve faaliyetini sürdüren bu santraller, 2005-2020 arasında  3 bin 167 erken ölüm, 1 bin 756 erken doğum, 2 bin 409 yetişkinde yeni kronik bronşit vakası, 4 bin 256 solunum ve kalp-damar hastalıkları şikayetlerine bağlı hastaneye başvuruya yol açıyor. Sağlık etkilerinin ekonomik maliyeti ise 104 milyar lira.