Bozcaada veya eski adıyla Tenedos, Türkiye'nin üçüncü büyük, Ege Denizi’nde ise Gökçeada‘dan sonra ikinci en büyük adası ve Çanakkale ilinin nüfus bakımından en küçük ilçesi. Son 15 yılda ise; Bozcaada turizmin gözbebeği haline geldi. Bozcaada’nın yıldızının parlaması ile ada bir anda asayiş olayları, yaşanan kavgalar, cinayetler ile gündeme gelmeye başladı.
Ulaşım, turizm sezonundaki aşırı kalabalık Bozcaada’nın belli başlı sorunları iken; son zamanlarda ise; Bozcaada halkının adeta canını bezdiren; ruhsatsız bir şekilde sabahlara kadar canlı müzik yayını yapan işletmeler, geçtiğimiz yaşanan susuzluk sorunu gündeme geldi. Adanın kaliteli ve uzun yıllardır hizmet veren turizm işletmeleri ise; ruhsatsız faaliyet yürüten günü birlik konutlar, Tiny House olarak bilinen gecelik kiralanan yapılardan şikayetçi. Tüm sorunların başında ise denetimsizlik, boş vermişlik yatıyor!
TURİST SAYISI HIZLA DÜŞÜYOR!
Çanakkale’nin nüfus açısından en küçük ilçesi olan Bozcaada’nın nüfusu 2022 yılına göre sadece 3 bin 120 kişi. Ancak turizm sezonunun başlaması ile birlikte bu sayı günlük 25 binleri buluyor. Pandemi salgını sonrası her geçen gün bozulan Türk ekonomisi yerli turisti de etkiledi. Geçtiğimiz yıl konaklayan kişi sayısı ile bu yıl konaklayan kişi sayısı arasında ciddi düşüş olduğu belirtiliyor. Ada da işletmecilik yapan kişiler; “Sezon iyi gidiyor ama beklediğimizden daha az kişi konaklıyor. Oteller bu sezon dolmadı” açıklamasında bulunuyorlar.
KALİTELİ TURİST GELMİYOR, HERŞEY PAHALI!
Öte yandan gelen turistin niteliğinin değiştiği de gözlemleniyor. Geçmiş yıllarda adaya gelen yerli ve yabancı turistler doğa ile iç içe kalmayı, ada ve adalılara saygılı yüksek gelir grubuna sahip insanlardan oluşurken; bu yıl tam tersi bir turist profilinin adaya ilgi gösterdiği belirtiliyor. Gece yarılarına kadar canlı müzik de dans eden turistlerin yanı sıra adalılara ve çevreye saygısız turistlerden işletme sahipleri de rahatsızlığını dile getiriyorlar.
Öte yandan Bozcaada da yeme-içme ve konaklama da ateş pahası. Adalı birçok işletme Bodrum ve Marmaris gibi dünya çapında bilinen turizm merkezleri gibi turistlere fiyat tarifesi uyguluyor. Alınan ücretler ile müşterilere sunulan hizmet kalitesi fiyatla karşılaştırılınca yetersiz olduğu biliniyor.
RUHSATSIZ OTELLER, KONUTLARINI KİRALAYANLAR, KİRALIK TİNY HOUSE’LAR!
Bozcaada’da sadece yaşam kalitesini değil; yıllarını kaliteli hizmet veremeye gayret eden turizmcileri rahatsız eden en büyük sorunlardan bir tanesi de ruhsatsız işletmeler! Bozcaada’daki turizm tesislerinin yatak kapasitesi yaklaşık 5 bin civarında iken adaya günlük 25 bin kişi geliyor ve bunların yaklaşık 10 bin civarının adada bir şekilde konakladığı biliniyor. Hayat pahalılığından kaynaklanan Ruhsatsız İşletme sorunu Bozcaada’da kayıt dışı ekonomi yaratmış durumda.
Çeşitli uygulamalar üzerinden evlerini günü birlik kiralayanlar, konut ruhsatı alıp kaçak bir şekilde otelcilik yapanlar, 2019’dan bu yana adaya girişi yasak olan ama denetim yapılmadığından Karavan ve Tiny House’lar günü birlik ve gecelik konaklamak isteyenlere hizmet veriyor. Hiçbir denetim ve ruhsatlandırma yapılmadığı için vergi ödemeyen bu işletmelere karşılık; Bozcaada’da turizm işletme ruhsatı sahibi işletmeler rekabet edemiyorlar. Bunlara çadır kuranlar, karavanla gelenler ve özellikle Tiny House olarak bilinen tekerlekli ve küçük metrekarelere sahip evlere adanın herhangi bir yerinde rastlamak mümkün! hal böyle olunca da adaya gelen müşteri portföyü ve niteliği hızla düşüyor.
“KONUT İNŞAA EDİYOR AMA İSKAN ALMADAN OTELE ÇEVİRİYORLAR”
Bozcaadalı bir turizm işletmecisi konaklama konusundan ciddi sıkıntılar yaşandığını şu şekilde anlatıyor; “Konaklama konusunda problemler var. Konut sahipleri evlerini çeşitli uygulamalar üzerinden gecelik veya günü birlik kiralayarak yüksek kazançlar sağlıyorlar. Bunların yanında inşaatını konut yapacak şekilde tasarlayan ama ilgili konuta herhangi bir ruhsat almadan, iskan almadan otele çevirip kazanç elde edende çok sayıda kişi var. Bu ruhsatsız tesislerde kalanların hiç birisi devlete tek kuruş vermediği gibi; bu tesislerde kalanların kimlik bilgileri de kolluk kuvvetlerine verilmiyor. Kim kalıyor bu tesislerde? Katil mi, hırsız mı belli değil. Belediye de yeterli denetimleri yapmadığı için bu şekilde çok fazla işletme var.
“TİNY HOUSE’U ARAÇLA GETİRİP KİRAYA VERİYORLAR, BELEDİYE DENETİM YAPMIYOR”
2019 yılında Bozcaada Belediye Meclisi ilçesinde konaklamanın önüne geçmek için Konteynır yapılardan sonra Karavan ve Tiny House gibi tekerlekli ve ahşap yapıların adaya girişini yasaklamıştı. Ancak bu yasak kağıt üzerinde kaldı. Ada da yaşanan kaçak konut sorununu anlatan turizmci; “Kayıt dışı konaklama konusu ciddi sıkıntılara sebep oluyor ama belediye maalesef hiçbir denetim yapmıyor. Ada’da birçok yapı kağıt üzerinde konut diye geçiyor ama işletme olarak hizmet veriyor, çünkü denetleyen yok. Minik Ev anlamına gelen Tiny House’u alan gelip adanın istediği yerine kuruyor sonrada bunları kiraya veriyorlar. İşini layıkıyla yapan, vergisini ödeyen işletmeler mağdur edilirken bunlara göz yumuluyor. Bakın turizm tesisleri konaklayan her vatandaşın kimliklerini Jandarma veya Emniyet güçlerine bildirmek zorundadır. Ruhsatsız işletmecilik yaptıklarından bu bilgileri veremiyorlar. Çünkü işletme ruhsatlarının olması gerekiyor ki; kolluk kuvvetleri bunlara kimlik açma portalına ekleyebilsin. Ruhsatları olmadığı için bildirimde yapamıyorlar. Bu adadaki asayiş sorunlarının da artmasına sebep oluyor” ifadelerine yer verdi.
ALT YAPI, GESTAŞ VE KURAKLIK SORUNLARI!
9,5 yıldan bu yana CHP’li Dr. Hakan Can Yılmaz tarafından yönetilen Bozcaada maalesef halen adanın ve vatandaşların ihtiyacı olan alt yapı sorunlarını çözebilmiş değil. Bozcada içerisindeki yollar tamamlanmadığı gibi geçtiğimiz yıl ada’da yaşanan Su sorunu turistlerin adayı tercih etmemesinin başlıca sebeplerinden. Susuz kalan turistlerin günlerce duş bile yapamadan ayrılmak zorunda kaldıkları adanın bilinen gerçeklerinden..
3 SAATTE İSTANBUL’DAN GELİNİYOR, ADAYA 3 SAATE GİDİLEMİYOR!
Türkiye’nin en pahalı deniz ulaşım tarifesine sahip, Çanakkale Boğazı ve adalara ulaşımı yapan tek firma olan GESTAŞ, halen Gökçeada ve Bozcaada’ya ulaşım konusunda sağlıklı çözümler yaratamıyor. 1915 Çanakkale Köprüsünün açılması ile birlikte İstanbul’dan Çanakkale’ye 3 saatte ulaşılabilirken; GESTAŞ’ın yönetimi ve gemilerinden kaynaklı çeşitli sorunlar nedeniyle Geyikli’den Bozcaada’ya kimi zamanlar ulaşım güçlükle sağlanıyor. Aynı durum Gökçeada’da da yaşanırken; sorunun kalıcı olarak çözümü için henüz bir şey yapılabilmiş değil.
ASAYİŞ OLAYLARINDA PATLAMA YAŞANIYOR!
Geçtiğimiz yıllarda Ramazan Öksüz isimli Bozcaadalı genç bir eğlence mekânından çıkışta acımasızca dövülerek öldürülmüş, yaşanan cinayet olayı nedeniyle ada’da infial çıkmıştı. Aylarca konuşulan cinayet sonrasında Belediye, işletme ruhsatı verilmeyeceğini açıklamıştı. Ancak nasıl olduysa adaya gelen bazı gruplara yine işletme açma ruhsatı verildi.
KORUMA TERÖRÜ; BIÇAKLAMA VE DARP OLAYLARI!
Aldığı işletme ruhsatıyla hem turistleri hem de ada sakinlerinin tepkisini çeken işletme, yüksek sesli müzik yayını yapmanın yanı sıra sabahlara kadar canlı müzik yapması nedeniyle yıllardır şikayet edilmesine rağmen haklarında hiçbir işlem uygulanmıyor. Kural ve hukuk tanımayan işletme son haftalarda ise hem adalılara hem de turistlere Koruma Terörü yaşatıyor. İşletmenin korumaları bir genci darp ederek hastanelik etti. Ertesi gün ise korumalar bu sefer Bozcaadalı olduğu öğrenilen bir gence bıçakla saldırdı. Çıkan olaylar nedeniyle Çarşı caddesi savaş alanına dönerken; adaya Çanakkale ve civardaki ilçelerden Çevik Kuvvet takviyesi yapıldı. İşletmeye ise sadece 10 günlük kapatma cezası verildi ancak olayların daha da büyümesinden çekiniliyor.
NÜFUSA GÖRE KOLLUK KUVVETİ VAR AMA SEZONDA GÜNLÜK 25 BİN KİŞİ GELİYOR!
Yaşanan olayları Aynalı Pazar gazetesine değerlendiren Bozcaadalı bir vatandaş; “Bu işletme yıllardır kaçak bir şekilde yüksek sesli müzik yayını yapıyor. Yıllardır kurumlara, belediyeye şikayet ediyoruz ama şikayetlerimiz sonuçsuz kalıyor. Bu işletmenin korumalığını yapanlar da bundan cesaret ederek adada asayiş olaylarının artmasını sağlıyorlar. Bozcaada’nın nüfusu 3 bin civaırnda göründüğünden Devlet buraya 3 bin nüfusa göre polis ve jandarma görevlendiriyor. Ancak yaz sezonu geldiğinde adaya günü birlik gelip giden sayısı 25 bini buluyor. 25 binlik nüfusun asayişini de sağlamaya güvenlik güçleri yetersiz kalıyor. Valilik ve kaymakamlık bunu öngörüp; sezon öncesinde mutlaka buraya polis ve jandarma takviyesi yapmalı ama yapılmıyor. Bozcada bu gidişle her geçen yıl asayiş olayları, cinayetlerle anılmaya maalesef devam edecek” dedi.
EĞLENCE KULÜPLERİ KONUTLARIN ORTASINDA KALDI!
Asayiş olaylarını değerlendiren bir başka Bozcaadalı vatandaş ise; “Maalesef yerel yönetim halktan kopuk. Birilerine ayrıcalık sağlamak için bu tür işletmelere ruhsat veriyorlar. Eğlence mekanları artık konutların ortasında faaliyet gösteriyorlar. Bu işletmelerin Canlı Müzik yapma ruhsatları olmamasına sabahlara kadar istedikleri kadar müzik yapma hakkı tanındı. Canlı müzik ruhsatı olmadığı için hiçbir müzik yapamazlar ama denetimler de yapılmıyor. Çevre ve şehircilik müdürlüğünde yetki ama belediye de başvuru yapıp ölçüm yapma yetkisi istemiyor. Bu yetkiyi alsa belediye de buraları denetleyebilir. İstenen işletmelere bu ayrıcalıklar verilme devam ediyor. Turizm tesislerinin, otellerin ve ada halkının rahatsızlığı görülmüyor. Adayı ve halkını düşünmeyen kar gruplarına hizmet veriliyor” tepkisini gösterdi.