Bursa –Çanakkale yolunun yapımı sonrasında bazı derelerin kapanması sonrası, 60 bin dönüm arazide yaklaşık 15 köyün ekilebilir alanlarında üretim süreci etkileniyor. Sular altına kalan ekilebilir alanlarda, çiftçiler ürün ekemiyor. 6 yıldır devam eden soruna çözüm bekleyen çiftçiler; “Mayıs ayına kadar bu sorun çözülmezse bu yaz üretim yapılamaz” ifadelerini kullandılar. Bahçeli-Hacıköy civarındaki tarlalarda köylülerle bir araya gelen Biga Ziraat Odası Başkanı Güray Ergün de çözümün DSİ’de olduğunu dile getiriyor. Drone görüntülerinde açıkça görülen tarlalardaki su birikintileri, mini göletler haline gelirken, üretim alanları için tehlike oluşturuyor.
“SORUN TOPLULAŞMA SONRASI BAŞLADI”
Yaşanan sorunun bazı doğal derelerin kapatılmasıyla başladığını dile getiren çiftçiler; “Bizim ovamızda Bursa – Biga yolu tek şerit iken bir sorunumuz yoktu. Çünkü yolun her iki tarafında da dereler vardı. Sular tarlalarımızda birikmiyor, bu derelere karışıyordu. Fakat yol çift şerit haline getirilirken, bu dereler kapatıldı. Hacıköy sapağı ile Şirinköy sapağı arasında iki tane menfez yapıldı. Bütün bu Sazoba, Hacıköy ve Şirinköy’den inen sular, yolun kenarındaki dereler kapandığından dolayı; tarlalardan, bu menfezlerden geçerek Bahçeli ve Gümüşçay ovalarına iniyor. Bunlar iki noktadan inerken bir de üçüncü nokta; Katırtepe Deresi dediğimiz; Mandıra Deresi de denilen bölgeden bir dere geliyor. Osmaniye ve Katırtepe arasından gelen sular buradan geçip çaya geliyordu. 6 yıl önce ovaya taplulaşma geldiğinde bu dere resmi olmadığından dolayı dere tarlalara kaldı. İşini bilen tarla sahipleri bu dereyi hiçbir zaman kapatmadılar. Fakat daha sonra bu tarlalar el değiştirdikçe yeni tarla sahipleri dereyi kapattılar. Dere kapanınca ovanın üst kısmını su basmaya başladı” şeklinde konuştular.
“BU DERELERİ AÇMAK İÇİN…”
Suların tahliye alanlarının kapanmasıyla ekim alanlarının kullanılamaz hale geldiğinden şikayet eden çiftçiler; “Su çaya ulaşamıyor. Ovanın alt kısmı ise; Hacıköy sapağının 50 metre ilerisindeki, Bandırma istikametindeki menfezden gelen sular ile ovanın alt tarafı su içerisinde kalıyor. Bu sular Gümüşçay Ovasına kadar ulaşıyor. Bu suların tahliye olabileceği yer olmadığından bu sular ovada birikmeye başlıyor. Ayrıca ovaya yapılan sulama hattı yolları 50-60 santim kadar kalktığından tüm ovadaki arazi ördek gölüne döndü. Bu yapılan yolların hiç birinde ne bir menfez ne de bir boru konmadı. Bu sebeple su bir boru hattından atlasa bile diğerinde takılıyor, yağan yağmur suları da buralarda birikiyor. Hacıköy’den Gümüşçay’a kadar buğday ekme şansımız hiçbir zaman kalmadı. 6 yıl önce bu bölgeye tüm mahsullerden ekim yapılabiliniyordu. Su basmıyor, dereler açıktı ve ayrıca asfalt boyundaki düzleşme gelmeden önce mevcut dereler vardı; bu dereler üzerinden sular çaya akıyordu. Düzleşmeden sonra, yollar yapıldıktan sonra bizim bu dereleri açmak için yolları dağıtmak gerekiyor” ifadelerini kullandılar.
“EKİM YAPILAMAMA, ÜRETEMEME SORUNU YAŞANACAK”
Bazı köylerdeki toplulaştırmaların geçtiğimiz yıl yapıldığını ve bu bölgelerde de aynı sorunla karşılaşılacağını dile getiren çiftçiler, “Bu sorunları çözmek için devletin müdahalesi gerekiyor. Burada drenaj kanalları yapılması gerekiyor. 6 yıl önce bizim bölgede toplulaştırma yapılmıştı fakat Gümüşçay, İdriskoru, Çeşmealtı, Çavuşköy’de toplulaştırma geçen yıl yapıldı. Bunlar henüz bu tehlikenin farkında değiller; ama yol yapım çalışmaları başladı. Bunlar bittiğinde bu sorunlarla onlar da yüzleşecekler. Bu bölgelerde de dereler var; sular çaya ulaşıyordu. Bundan sonra o dereler kapatıldığında ya da yollar yapıldığında borular konmadığından aynı sorunla karşılaşacaklar. Bu bölgedeki köyler de etkilenecekler; yarın sulama sistemleri, yollar ve vanaları bittiğine onlar da etkilenecekler. Bu sorun nedeniyle çeltikten başka bir şey ekemez hale geldik. Ne ekeceğiz? Yazlık ürün ekmek isteyenler de çok geç kalıyor, çünkü Haziran ayına kadar ovadan su çıkmıyor. Ekim yapılsa bile yaz aylarında yağacak bir yağmurun suları bu bölgeye birikecek. Ürünler tarlada çürüyecek, verim alamayacağız. Ekim yapıp üretemezsek bölgedeki çiftçilerin ayakta kalması mümkün değil” dediler. ovasularaltında2
“SORUNLARI İLETTİK, AMA ÇALIŞMA YAPILMADI”
Sorunların siyasilere ve kurumlara iletildiğini, ancak hiçbir çalışma yapılmadığını dile getiren çiftçiler; “Sorunları ilettik. Biz bu yaşadığımız sorunları; İl Özel İdare başta olmak üzere, DSİ’ye, Sulama Birliğine, yolları yapan müteahhit firmaya, mevcut yönetime, yönetim başkanına her yere ilettik. Ancak bunca başvurumuza rağmen ne bir dozer geldi çalışma yaptı, ne de herhangi bir yerden insan gelip de kazma vurdu. Kimse bu sorunlarımızın arkasında durmadı. Bu sorun yarın daha da büyüyecek; bugüne kadar Hacıköy ve Bahçeli köyleri etkilenmişti. 3-4 bin dönüm etkilendi ama önümüzdeki kış 50-60 bin dönüm arazi bu sorundan dolayı etkilenecek. 10-15 köyün tamamı bu sorundan etkilenecek. Sulama sahası içerisindeki ve civarındaki tüm köyler etkilenecek” şeklinde konuştular.
“SORUN ÇÖZÜLMEZSE ÜRETİM YAPILAMAMA RİSKİ VAR”
Bu yıl Mayıs ayına kadar çözüm üretilmemesi halinde üretim yapılamama tehlikesi olduğuna dikkat çeken çiftçiler; “Katırtepe deresinin tekrar istimlâk edilmesi gerekiyor. Çünkü buradaki tarlaları alanlar buraları kapattı. Resmi bir dere olmuş olsa idi bunlar kapatılamazdı. Bu derenin eski yatağının açılarak Bahçeli’ye, Hoşap Çayına bağlanması gerekiyor. İstanbul Et Lokantasının oradan gelen menfeze de Bahçeli’ye inen ara yoldan suyu çaya aktarmak gerekiyor. Bütün malzeme hazır olduğunda kısa süre içerisinde bu sorunlar çözülebilir. Bir veya iki boru gerekiyor. Gümüşçay’da yeni yeni harekete geçmeye başladılar; diğer köyler henüz yaşayacakları sorunların büyüklüğünün farkında değiller. Yazın kuraklık olsa, baraj kurusa; çeltik üretimine su verilmeme kararı çıktığında, yaz ayında da ekim yapamayacaklar. Hiç bir şey ekemeyecekler. O yüzden bu sorunun bir an önce çözülmesi gerekiyor. Gümüşçay ve Çeşmealtı gibi ovalar bizim ovamızdan daha büyük ovalardır. Buralarda da bütün tarlalar havuza dönmeye başladı. Toprak suyu ne zaman emerse bir şeyler yapılır. Mayıs ayına kadar bu sorun çözülmezse bu yaz üretim yapılamaz” ifadelerini kullandılar.