Kesin olmamakla birlikte, iktidar karar alabilirse, 14 Mayıs’ta seçim yapılacak. 6’lı Masa; geçtiğimiz hazirandan bu yana oy kaybediyor. Nedeni uyguladığı taktikler, aralarındaki çekişmeler, kendilerine yönelik hareketlere vermedikleri tepkiler ve Ak Parti’nin belirlediği alana sıkışmaları. Bütün bunlara“Bekleyelim; nasıl olsa bu seçimi kazanırız, hem de hangi adayla olursa olsun kazanırız” yaklaşımını ekleyebiliriz. Ak Parti ise; ağırlıklı olarak kararsızların oylarıyla, ciddi bir yükselişe geçti.

Ak Parti nasıl yükseldi? Erdoğan konut projelerinden, ara maaş zamlarına; asgari ücretten, ucuz kredilere; EYT’den, tam kadroya geçirdiği kamu çalışanlarına kadar pek çok hamleler yaptı. Bunların sonucunda; Ak Parti yüzde 28- 29’a düşen oylarını, yüzde 37,5’lara çıkardı. Yaklaşık 10 puanlık büyük bir artış. Bunun yüzde 7-8’i karasız seçmenden, yüzde 2’si ise MHP’den geliyor. Bu veriler; Toplumsal Etki Araştırmaları Merkezi’nin (TEAM) Ocak 2023 sonuçları. Yöneylem, Metropol ve Konda sonuçlarıyla da uyumlu. EYT kararı sonrasında yapılmış anketler bunlar. Ancak bu veriler; kamuda geçici kadroyla çalışırken, Erdoğan’ın tam kadrolu hale getirdiği, 500 bin potansiyel Ak Parti’li seçmeni içermiyor. Bu durumda Cumhur İttifakı’nın oy oranı yüzde 44’lere çıkıyor. Peki, Millet İttifakı ne durumda? CHP yüzde 26’larda, yani CHP’nin klasik oy oranı. Bu sonuç çok düşündürücü. Çünkü Kılıçdaroğlu uzun süredir CHP’yi dönüştürmeye çalışıyor. Pek çok hamle yaptı bugüne dek, ezber bozan politikaların sahibi oldu. En önemlisi de birbirine benzemez 6 partiyi bir araya getirdi. Hiç kolay bir iş değil. Kısaca, halkın CHP’ye bakışını değiştirmek için elinden ne geldiyse yaptı. Bugün Erdoğan’ın karşısında kazanma şansı olan bir alternatif varsa, bunun mimarı kuşkusuz Kılıçdaroğlu. Ancak ne yaparsa yapsın; CHP klasik oy oranını aşamıyor, CHP büyüyemiyor. İYİ Parti’nin oy oranı ise yüzde 11,7 olarak ölçülmüş. Ancak bu oran diğer anketlere göre düşük ve araştırmaların 2 puanlık yanılma payını olumlu yönde eklersek, yüzde 13- 14’e yükseliyor. Yani, CHP ile birlikte yüzde 39’larda. Buna 6’lı Masa’daki diğer partileri eklediğimizde yüzde 43’lere ulaşıyor. Bu Millet İttifakı’nın oy oranı demek. Cumhur İttifakı ile arasında yaklaşık 3 puanlık bir fark var. Eğer HDP, Millet İttifakı’nın adayını “ortak aday” kabul ederse, ittifak yüzde 53’e yükseliyor. Bu ilk turda seçimi kazanmak demek. Cumhur İttifakı ne yaparsa yapsın, yüzde 50+1’e ulaşma şansı kalmıyor. Tabi ki, HDP Millet İttifakı adayını “ortak aday” olarak görmeyip kendi adayını çıkarır ve 2. turda sandığa gitmez ise. Bu durumda; Cumhur İttifakı, sandıktaki oyun yüzde 50+1’ini alarak, Erdoğan’ı yeniden Cumhurbaşkanı seçtirebilir.

Erdoğan bugün seçimi kazanmak için elinden gelen her şeyi yaparken; 6’lı Masa partileri kendilerinden beklenen hamleleri yapmıyorlar. “Erdoğan devri zaten bitecek” beklentisi içindeler. Bu bir illüzyon ve sahadaki gerçeği yansıtmıyor. Bakın Ak Parti’den kopan, ancak başka bir yere de gitmeyen “kararsız” seçmen, hep sesini duyacak, ona sahip çıkacak birilerini aradı. Ancak 6’lı Masa, bu beklentiye cevap veremedi, umut olamadı. Şimdi bu kararsızlar Ak Parti’ye dönmeye başladılar.6’lı Masa partileri anlaşılmaz bir rahatlık içindeler.  Sanki seçimi kazanacakları kesinmiş gibi; hala iktidarlarında ne yapacaklarını tartışmakla meşguller, adayı belirlemek bile ikinci planda. Muhalif seçmen haklı olarak kaygılı ve tepkili. Seçimin kazanılamayacağına dair kanaat,6’lı Masa seçmenini geriyor.

Bakın Bekir Ağırdır bu konuda ne diyor? “Seçmen, muhalefetin kazanacağına ikna olmadığı için seçime ilişkin bir heyecan duymuyor. O nedenle de muhalefetin anketlerdeki oyu yükselmiyor”.Hâlbuki Türkiye’nin devasa sorunları var. Ekonomi içinden çıkılmaz bir halde; aldığı borçlarla dolar kurunu baskılayan, seçime kadar dağıtacağı paralar ve kredilerle, ilan edeceği aflarla seçmenin oyunu satın almayı hedefleyen bir iktidar var. Yargı siyasallaşmış, TBMM tüm işlevini kaybetmiş durumda. MB başta olmak üzere, bağımsız olması gereken kurumlar cumhurbaşkanına bağlı. Kendileri karar veremiyorlar, yürütmenin kıskacındalar. Yarattıkları memnuniyetsizlik çok büyük. Özellikle, 6 milyon civarında yeni ve genç seçmen bu duruma çok tepkili. Umutsuzluk her alanda tavan yapmış durumda. İnsanların çoğunluğu ayakta kalma mücadelesi veriyor. Olumsuz duygular çok yüksek; karşıtlık ve güvensizlik duygusu hâkim. İttifaklar arası geçişten ziyade, ittifaklar içinde geçişler söz konusu. Bunu yapmak istemeyenlerin tercihleri ise seçime katılmamak. Kaygı verici bir durum. Ağırdır “Seçmen, duygusal kutuplaşmanın ambargosundan çıkamıyor. Son altı yıldaki dört sandığın sayısal sonuçları da bunu gösteriyor” diyor ve uyarıyor “Muhalefet seçmendeki bu duygu ve tercihleri değiştirmeyi beceremezse hem eski hem yeni seçmende, ‘seçime katılmama’ eğilimi artabilir”. Ağırdır,6 milyon dolayında yeni seçmene de dikkat çekiyor. Muhalefet; bunların kendisine daha yakın olan, 4 milyonun duygu ve tercihlerini değiştirme becerisini sergilemek zorunda. Özellikle son 6 aydır Ak Parti toparlanırken, muhalefetin yaşadığı düzenli oy kaybı nedeniyle elini çabuk tutması gerekiyor.

Yeniden HDP meselesine dönersek, 6’lı Masa partilerinin, neden HDP ile iletişimi yok? Neden görüşmüyorlar? Rasyonel bir nedeni yok bunun. TBMM’de yer alan legal bir parti. Son yapılan 2018 seçiminde;5,9 milyon oy alan, Türkiye’nin 3. büyük partisi. Şimdi iktidarın kapatmak istediği ve Millet İttifakı’na daha yakın bir parti. 6’lı Masa; AYM’de 7’ye karşı 8 oyla, HDP’nin aldığı hazine yardımına bloke konulması kararına da bir tepki göstermedi.Böyle bir karar daha önce görülmüş değil. Bu tepkiyi HDP için değil, “hukukun” gereği olarak vermeliydi, ancak vermedi, veremedi.

6’lı Masa tarafından “Ortak aday” için açık müzakereye çağrılmayan HDP,kendi adayını çıkaracağını söyledi. Ancak“an itibarıyla” diye de not düştü. Hala müzakere çağrısına açık olduğuanlaşılıyor. İYİ Parti bu müzakereye engel olarak görülebilir, ancak haksızlık da yapmamak gerek. Akşener partisinin dayandığı “milliyetçi köklere”hassasiyet gösteriyor. Şubat ya da mart ayında yapılacak Büyük Kongre sonrasında eli rahatlayabilir ve karar olmasa da bir tutum değişikliği ortaya çıkabilir.

Bilmeliyiz ki; HDP’nin 6’lılı Masa’da yer alma gibi bir niyeti başından beri yok. Kendi ittifakını da kurdu. Sadece “Erdoğan’ın yeniden kazanmasını halka anlatamayız, açık biçimde “ortak aday” konusunu müzakere etmeliyiz. Yoksa Ak Parti ve MHP’ye kızgınlığımız size oy vereceğimiz anlamına gelmez” diyor. Yani, HDP’nin oyu çantada keklik değil. Seçim aritmetiği ortada, Karar 6’lı Masa’nın. Seçimi kazanmak “isteyip istemediklerine” karar verecekler.

Başka önemli bir nokta daha var;6’lı Masa partileri, sadece seçim için bir araya gelmiş partiler değil. Seçim sonrasına koydukları ve birlikte ulaşmak istedikleri hedefleri var. Muhalefeti temsil etme, yeni anayasa yapma ve “Büyük Türkiye” inşa etme iddiasındalar. Dahası, kuracakları hükümeti nasıl yöneteceklerini ve cumhurbaşkanı ile koordinasyonu bile ayrıntılarıyla düzenlemeye çalışıyorlar. Türkiye için böylesine büyük hedefleri olan bu partilerin, HDP’yi dışarıda bırakarak bu hedeflere ulaşmasını beklemeleri gerçekçi değil. Bu nedenle; HDP’yi müzakereye çağırmak, sadece HDP ile ilgili bir mesele değil. 6’lı Masa’nın kimliğini ortaya koyan, onun samimiyetinin, inandırıcılığının bir göstergesi. Aksi takdirde, 6’lı Masa kendisini yeniden açıklamak zorunda.

Sorunu tek başına İYİ Parti yaratmıyor, 6’lı Masa’nın diğer partileri de sorumlu. Geçmişte MHP’de yer almış, milliyetçi lider Meral Akşener “AHİM kararlarını uygulayacağız” diyor, bir başka milliyetçi lider Ümit Özdağ açıkça kayyum atamalarına karşı çıkıyor, milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırılmasına hassasiyet göstereceklerini söylüyor. Bunlar İYİ Parti ile Zafer Parti’sini, MHP’den ayıran özellikler. TBMM’deki komisyonlarda HDP ile birlikte olacaklarını söylüyorlar. Ancak seçimi kazanmak için “müzakereye girmek” gibi bir niyetleri yok. İşte sorun burada. Ak Parti’nin önde gelen isimlerinden Mehmet Metiner, partisinin HDP’yi ziyareti ile söylediklerine bakalım: “HDP ile diyalog- iş birliği içine girmek şayet, “Türkiye Yüzyılı” vizyonunun bir gereği ise, o vakit HDP’yi PKK ile bir tutup eleştirmek, dahası HDP ile diyalog- iş birliği halinde olan başkalarını suçlamak doğru olur mu? Bir şeyi biz yapınca mı doğru olur sadece?” Mesaj çok net; HDP ile ilişki neden sadece Ak Parti’nin hakkı oluyor?6’lı Masa konuya bu açıdan bakmak zorunda. Son seçimde; Ak Parti’nin izniyle, Kürt seçmene yönelik olarak, Abdullah Öcalan’ın mektup yayınlanmasını, Osman Öcalan’ın TRT’ye çıkartılmasını da unutmayalım.

Sonuç olarak; CHP, İYİ Parti ve HDP bir araya getirmeden seçimi kazanmak mümkün değil. Bu üç partinin kendi seçmenlerini eş zamanda harekete geçirmesi ve sandığa götürmesi şart. HDP’ye “Ben seninle müzakere yapmam, seni muhatap almam, ama sen gel benim adayıma destek ver” demenin hiçbir anlamı yok. Doğru da değil. HDP ile müzakereyi cumhurbaşkanı adayına bırakmanın da bir anlamı yok. Bazı İYİ Partililerin dile getirdikleri gibi “Biz görüşmeyiz, aday görüşebilir” demek de doğru değil. Çünkü aday 6’lı Masa’nın ortak adayı. HDP; MHP’nin kapatılmasını istediği, Ak Parti’nin de destek verdiği bir parti. HDP’nin; 6’lı Masa’nın adayına destek vermesi,onun için çok riskli bir karar.Açık ve net biçimde Erdoğan’ı karşısına almak ve onu siyaset sahnesinden indirmek demek.

Muhalefetin seçim kazanması; CHP, İYİ Parti ve HDP’nin “Ortak aday” için müzakere yapmalarına ve uzlaşmalarına bağlı. Aritmetik bunu söylüyor. Bunu yapmadan; İYİ Parti milliyetçi oylarını, HDP Kürt oylarını artıramaz, CHP de muhafazakâr seçmenle ilişkisini sürdüremez. Dahası, 6’lı Masa genel başkanları, yüzde 60- 65’e varan muhalif seçmene rağmen, seçimi kaybetmeleri halinde mazeretleri olamaz ve halka bunu izah edemezler. Seçim sonrasında hepsinin tasfiye olması da kaçınılmaz olur.

Tuygan ÇALIKOĞLU