thejrc.org
Bugun...
Bizi izleyin:


Dr. Mithat Atabay


Facebookta Paylaş









Çanakkale Cephesi’nde Siperleri Cumhuriyet Döneminde Demiryollarını Yapan Abdurrahman Naci Bey
Tarih: 18-06-2017 09:00:00 Güncelleme: 18-06-2017 09:00:00


Türkiye’nin yetiştirdiği önde gelen demiryolculardan biri olan Abdurrahman Naci Bey, 1890 yılında Divriği’nin Süleyman Ağa Mahallesi’nde doğdu. Babası Ömer Bey, annesi Ayşe Hanım’dır. 1889 yılında attan düşerek ölen babası Ömer Bey, oğlu Abdurrahman Naci’yi göremedi Abdurrahman Naci’yi annesi Ayşe Hanım yetiştirdi.

 

İlk ve orta tahsilini Divriği’de yaptı. Lise eğitimini Beyrut’ta tamamladı. 1905 yılında Yüksek Mühendis Mektebi’ne girdi. 1914 yılında yüksek mühendis diploması aldı.

 

1914 yılı Temmuz ayında yedek subay adayı olarak Harbiye Mektebi’ne dâhil oldu. Dört ay eğitim ve talimden sonra Keşan’daki 6.Amele Taburu Mühendisliği’ne tayin edildi. Taburuyla birlikte Çanakkale Cephesi’nde Arıburnu’na gönderildi. Burada “mestur yollar” ve “siperlerin inşaatında” çalıştı ve harp madalyası ile taltif edildi. 12 Ekim 1915 tarihinden 1 Haziran 1918 tarihine kadar Hicaz Demiryolu Şubesi Kısım Mühendisliğinde görev yaptı.

Savaştan sonra 8 Aralık 1918 ila 2 Ağustos 1924 tarihleri arasında Tapu Kadastro Baş Mühendisi olarak çalıştıktan sonra istifa etti. Bundan sonra özel sektörde yol, istasyon, devlet binaları, su işleri ve pek çok inşaat işleri gerçekleştirdi. Soyadı Kanunu çıkarıldığında demiryollarına hizmetinden dolayı Atatürk tarafında “Demirağ” soyadı verildi. Abdurrahman Naci Demirağ, 1939 yılında yapılan seçimlerde Sivas’tan milletvekili seçildi. Evli ve beş çocuğu vardı.

 

Abdurrahman Naci’nin çocuklarından oğlu Turgut, sinema eğitimi için Amerika’ya gitti. Türkiye’ye dönüşünde Türk sinemasının en önemli isimleri arasında yer aldı. Babasının baş harfleri ile “Abdurrahman Naci Demirağ=AND” Film Şirketi’ni kurdu. Yapımcı, yönetmen ve senarist olarak Türk sinemasına önemli katkılarda bulundu. Caz sanatçısı Rüçhan Çamay’la evlendi. Bu evlilikten Melike ve Nevbahar isimli iki kızı oldu. Abdurrahman Naci’nin torunu olan Nevbahar Hanım, Vehbi Koç’un torunu Ali Koç’la evlendi. Melike Demirağ ise ses sanatçısı olarak ünlendi. Abdurrahman Naci Bey’in ağabeyi Türkiye’de uçak sanayini kuran ve çok partili yaşama geçildiğinde ilk muhalefet partisi “Milli Kalkınma Partisi” nin genel başkanı Nuri Demirağ’dı.

Bir dönem Meclis’te görev yapan Naci Demirağ, 3 Temmuz 1944 tarihinde 54 yaşında Atatürk Orman Çiftliği’nde at binerken kalp krizinden vefat etti. Abdurrahman Naci Bey, vefat ettiğinde Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi ve Zincirlikuyu Mezarlığı’nın en büyük anıt mezarı Abdurrahmn Naci için yapıldı. Abdurrahman Naci Demirağ’ın anıt mezarın eni  10,5 metre boyu 50 metredir.  

 

Kardeşi Nuri Demirağ muhafazakâr olarak bilinirken, Abdurrahman Naci sosyetikti. Ağabeyi ile araları iyi değildi ama dargın değillerdi.  Abdurrahman Naci Bey hayırsever bir insandı. Adana’da meydana gelen sel felaketi için 5000 lira yardım etti.

 

Abdurrahman Naci, Atatürk’ün 1935 yılında Türkiye’nin hava gücünün arttırılması, İsmet İnönü’nün de Türkiye’nin en az 500 uçağı olması gerektiği çağrısına 120.000 lira ile katkı sağlayabileceğini belirtti. Bu çağrıya Nur Kalem sahibi Mühendis Nuri Dağdelen 25 bin, sonradan Türkiye’nin çok önemli iş adamlarından birisi olacak olan genç Vehbi Koç 5 bin lira verdi. Ayrıca her yıl 5 bin lira vermeyi taahhüt etti. Müteahhit Hayri Kayadelen 4 bin lira, Adana’da Mustafa Mirzaoğlu ve Nuri Hasanoğlu isimli iki fabrikatör de 50 bin lira vererek kampanyaya katıldılar. Halk tarafından da bu kampanya büyük ilgi ile karşılandı. 

Abdurrahman Naci, Başbakan İsmet İnönü’ye gönderdiği telgrafta; “Büyük önderimizin dâhice rehberlik ve kumandası altında kurtardığınız sevgili yurdumuzu her türlü tehlikelerden koruyacak hava kuvvetlerimize, bedelleri mecmuu 100-120 bin lira civarında 1-3 uçak ilave etmek istiyorum. Bedellerini istenildiği anda enri devletlerine amade bulunduracağımı sonsuz saygılarımla arz ederim” dedi.

 

Abdurrahman Naci Bey’in bu telgrafına karşılık Başbakan İsmet İnönü de ona “Vatan havasının masuniyeti için gösterdiğiniz yüksek ilgiyi ve geniş ölçüde yardıma koşmak için fedakârlığınızı takdir ve tebcil ederim. Sizin gibi çalışkan ve fedakâr evlatları ile vatan havası elbette masum ve masun kalacaktır. Telgrafınızı Türk Hava Kurumu’na verdim” cevabı verdi. Abdurrahman Naci 5 Haziran 1935 günü Türk Hava Kurumu Başkanı Fuat Bulca’ya 120 bin lirayı teslim etti. Kurum Başkanı Fuat Bulca, Abdurrahman Naci Bey’e teşekkür etti ve düzenlenen törenle Abdurrahman Naci Bey’e Türk Hava Kurumu’nun madalyasını takdim etti.

 

Abdurrahman Naci Bey’in verdiği paraya üç uçak alındı ve 25 Eylül 1935 Çarşamba günü Yeşilköy Havaalanı’nda Türk Hava Kurumu Başkanı, İl Başkanı ve Parti Başkanı ile kalabalık bir halk topluluğunun katılımıyla “ad koyma” töreni yapıldı ve uçaklara “A. Naci Demirağ” ismi verildi.

 

Abdurrahman Naci Demirağ, köklü bir aileden geliyordu. Eli açık, yardımsever ve çalışkandı. Fakirlere, çocuklara her zaman yardım elini uzatırdı. Savaşın acılarını görmüş, en yakın arkadaşlarını savaş meydanlarında kaybetmişti. O nedenle yaşamı severdi. İyi yaşadı, iyilik yaparak yaşadı ve yaptığı hizmetler ve iyiliklerle ismi hala memleketi Sivas’ta ve Türkiye’de hayırla yad edilmektedir.

 



Bu yazı 20341 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

ÇOK OKUNAN HABERLER
FOTO GALERİ
  • Bebişler
    Bebişler
  • Yurdum İnsanı
    Yurdum İnsanı
  • FANTASTİK
    FANTASTİK
  • ATATÜRK
    ATATÜRK
FOTO GALERİ
VİDEO GALERİ
  • Doğtaş Mobilya'dan 18 Mart'a Özel Video
    resim yok
  • 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi 108'nci Yıldönümü
    18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi 108'nci Yıldönümü
  • Çanakkale 2015 Tanıtım Filmi
    Çanakkale 2015 Tanıtım Filmi
  • Barışın ve Özgürlüklerin Kenti "Çanakkale"
    Barışın ve Özgürlüklerin Kenti
  • TSK'dan Muhteşem Çanakkale Türküsü
    TSK'dan Muhteşem Çanakkale Türküsü
  • Çanakkale Gangnam Style
    Çanakkale Gangnam Style
VİDEO GALERİ
YUKARI