Kazdağları silsilesi içerisinde yer alan Kirazlı-Balaban bölgesinde işletmeye açılacak olan ve çevrecilerin büyük tepki gösterdiği Altın Madenciliği için tepkiler artıyor. ÇED Raporunda belirtilenin kat kat fazlasında ağaç kesilmesi ve Siyanürle altın işletmeciliği yapılacak olması, dolayısıyla da içme su kaynakları ile eko sistemin bozulması en büyük tepki çeken konular.

Peki Altın Madenciliğinde Siyanür neden kullanılıyor? Zehirsiz başka bir madde yok mu? Siyanür zehirlenmesinden kurtulmak mümkün mü? Tüm bu sorulara ise konunun uzmanları yanıtladı.

"1 GRAMINA TEMAS EDERSENİZ YAŞAMAK İÇİN ÇOK ŞANSLI OLMANIZ GEREKİR!"

"Siyanür aslında bir bileşiktir. C ve N elementlerinden oluşur. Uzaktan bakıldığında karbonata benzer. Deneyler için genelde toz şeklinde temin edilir. Bir şişenin içerisinde durduğu ve temas etmediği sürece kimseye zararı yoktur. Ama temas ettiği zaman PPM (çözelti olarak 1 Litrede 1 miligram) yani milyonda bir seviyesindeki miktarlardan itibaren yaşamı tehdit etmeye başlar. Çok hızlı şekilde etki ettiğinden dolayı  çok, çok şanslı iseniz, çok az miktarda aldıysanız (100 PPM ve daha az) ve tam teşekküllü bir eğitim araştırma hastanesine yakınsanız ve bu alanda deneyimli bir ekibiniz varsa, ellerinde Amil Nitrit varsa (Antidot olarak kullanılır) hayatta kalma şansınız vardır.

"SOLUNUM YOLUYLA ALDIYSANIZ VAKTİNİZ YOKTUR!"

Uzmanlar siyanürün hava ile alınması halinde olabilecekleri ise şöyle anlatıyorlar; "Eğer solunum yoluyla aldıysanız o kadar vaktiniz yoktur. Acıbadem kokusunu burnunuz algıladığı an artık siyanür zehirlenmesine maruz kaldığınızı yada kalmak üzere olduğunuzu bilin. Yukarıda bahsettiğim kapsamda bir hastaneye ulaşmak ve müdahale için 8-10 dakikanız vardır. Şöyle bir kötü özelliği vardır siyanürün. Merkezi Sinir sistemini etkiler. Bu nedenle zehirlenmeler çok yüksek oranda ölümle sonuçlanır."

"ALTIN NEDEN SİYANÜRLE İŞLENİYOR?"

Konunun uzmanı kişiler; madencilerin Altını neden Siyanür gibi zehirli bir madde ile işlediklerini ise şu sözlerle açıklıyorlar; "Siyanür bu kadar zehirli ve öldürücü iken; peki altınla siyanürü bir araya getiren şey nedir? Altının en büyük özelliklerinden bir tanesi  doğada bileşik yapmadan saf hale yakın bulunmasıdır. Filmlerde dere yataklarında ellerinde elekle altın arayanları hatırladınız değil mi? İşte o insanlar altının saf olarak dere yataklarında, toprağın içindeki elle tutulabilen, gözle görülebilen boyutlardaki halini ararlar. Altının büyük parçalı olmayan, ufak tanecikli hali ise, altın yataklarının içerisinde milyonlarca ufak parça halinde geniş arazide toprağın derinlemesine bulunur. Şöyle düşünün, tonla toprak var içinde küçük boyutlarda ve ağırlıklarda altın cevheri bulunuyor. Bunu tek tek elle bulabilmek imkansıza yakındır. Siyanür burada devreye girer. Ne yazık ki şöyle bir özelliği vardır siyanürün. Siyanür, tıpkı kesme şekerin sıcak çayın içerisinde karıştırıldıkça kaybolması gibi, içinde altın olan toprağı siyanürlü su ile yıkadığınızda toprağın içindeki altını (basit dille söylüyorum) katı halden sıvı hale getirir ve çözeltinin içine alır. Siyanürlü o çözelti çok yüksek oranda altın barındırır. Sonra o çözeltiye klor gazı verdiğinizde altın çözeltinin  içinde katı halde çöker. Sonra kurutup, külçe haline getirip piyasaya sürersiniz."

"ÇANAKKALE'DE OLDUĞU GİBİ DOĞANIN ANASINI AĞLATIP.."

Siyanürle altın üretmek için çok büyük miktarda siyanüre ihtiyaç olduğunu ve altını topraktan ayırmak için çok büyük havuzların yapılması gerektiğini belirten uzmanlar, bu siyanürlü havuzlarında kesinlikle izolasyonunun çok sağlam ve Fay Hatlarında yapılmaması gerektiğine dikkat çektiler; "Buraya kadar süper. Esas sorun burada başlıyor. Zira binlerce ton toprağı yıkayacak kadar çok elinizde siyanürlü suyun (çözeltinin) olması gerekir. Bunun için çok geniş ve çok derin bir siyanür havuzunun olması lazım. O nedenle altın madenine yakın bir yerde tıpkı şu an Çanakkale'de olduğu gibi doğanın anasını ağlatıp, benden sonra tufan deyip geniş bir havuz kazarsınız. Madenin ve hacminizin büyüklüğüne göre değişmekle birlikte çapı 200-250 metre, derinliği 60-70 metredir. Boğaz köprüsünün denizden 67 metre yüksekte, bir futbol sahasının 105 metre olduğunu da belirteyim. O siyanürlü çözeltinin bulunduğu havuz mutlaka açık havada olmalıdır."

"HAVUZLARA MUTLAKA İZOLASYON YAPILMALI, HAVUZLAR FAY HATTINDA OLMAMALI!"

"O kazdığınız havuzun altını, o suyun yeraltına sızmaması için bir izolasyon malzemesi ile kaplarsınız. O izolasyonda toplu iğnenin ucu kadar dahi sızmanın olmaması gerekir. Hele ki Fay Hattının hiç olmaması gerekir. Olur da deprem olursa o aşağıdaki izolasyon hem üzerinde suyun ağırlığı hem de depremin etkisi ile yırtılabilir. O yırtığın sebep olduğu sızıntıyı en iyi ihtimalle 1-2 saat sonra fark edebilirsiniz. O da her an ölçüyor olmanız şartı ile ve deprem esnasında o civardaki görevlilerin sağ ve işinin başında olup, oraya müdahale etmek için hazır olması şartıyla geçerlidir. O siyanür havuzunu yaparken aslında baraj yapıyormuşçasına alt yapı ile yapıyor olmanız gerekir."

"SİYANÜR, FARKLI ZEHİRLENMELEREDE SEBEP OLUR. ÖLÜM SEBEBİ ANCAK OTOPSİDE.."

Siyanürlü havuzlarda meydana gelebilecek en ufak bir sızıntının tespitinin güç olacağı gibi, bölgede büyük zararlar vereceğini belirten uzmanlar; "Birde aşırı yağış ve sel gibi riskleri de unutmayalım. O baraj taşmamalı. Zira esas tehlike o havuzun Allah muhafaza taşması-yıkılması veya asla fark edilemeyecek boyutta sızıntı ile (her gün sadece 200 litre sızsa) yer altı sularına, bitkilere, hayvanlara ve toprağa karışmasıdır. Siyanür zehirlenmesi direk olmasa dahi, farklı zehirlenme ve rahatsızlıklara sebep olacağı ve ana etkenin siyanür olduğu ancak otopsi vb durumlarda ortaya çıkması mümkün olacağı için çevredeki insan ve doğa hayatındaki farklı sebeplerdenmiş gibi görünen ölümler uzun süre fark edilmeyebilir" ifadelerini kullanıyorlar.

"SİYANÜRDEN BAŞKA ALTERNATİFLER VAR AMA DAHA MALİYETLİDİR"

Siyanür gibi zehirli bir madde yerine başka alternatif maddeler ile de topraktan altının ayrıştırılabileceğini belirten uzmanlar; "Peki bu siyanürden başka yöntem var mıdır altın üretmek için? Vardır! Hem de birden fazla. Ama daha maliyetli ve daha uzundur. Ama özet şu, değil 1 kilo 100 ton altın bile, bir insanın saçının telini geri getirmez. Siyanür havuzunun çökmesi-yıkılması-aşırı yağışlarla hasar görmesi hiç oldu mu diye sorarsanız. Buyurun size canınızı izlediğinde çok yakacak arama kelimesi ‘Cyanide Spill Disaster’. En son Romanya da bu belirttiğim risk gerçekleşti ve siyanür havuzu hasar gördü. Çernobil'den beri Avrupa da yaşanan ekolojik felaket olarak tarihe geçti. 50 km çapındaki alandaki tüm doğal hayat sona erdi. Bu rakam da resmi açıklamalar. Gerçek durumu asla bilemeyeceğiz.  Altın her alanda yadsınamayacak kadar çok kullanımı olan bir emtia. Ama hayatı kolaylaştırıp, anlamlandırırken, başka hayatlara son vermemeli, hele ki alternatif üretim yöntemi varsa!"