BBC Türkiye Kanalı 6 Ağustos 2019 tarihinde "Kazdağları Yöresinde Ne Oluyor" isimli haber-belgesel yayınladı. Youtube üzerinde yayınlanan belgeseli bugüne kadar 350 Bine yakın insan izledi. Belgesel-Haberde en dikkat çekici bölümler ise Cazgırlar Köyü eski muhtarı Reyhan Kaymak ile yeni muhtar Ali Karaca'nın söyledikleri oldu. Eski muhtar "İlk taşlayanlar, madende ilk işe başlayanlar oldu" derken; yeni muhtar; "Madende herhangi bir tehlike görmüyorum. İçim sızlıyor görünce" demesi dikkat çekti.

Çanakkale Belediyesi önünde eylem yapan köylüler ve muhtarlar "İş, Aş, Ekmek istiyoruz, işimizi elimizden almayın" diyerek eylemlerin durdurulmasını istemiş, Belediyeye dilekçe ile resmi başvuruda bulunmuşlardı. Köylülerin söylemleri verdikleri dilekçeler gündemdeki yerini korurken; BBC Türkiye, hem çevre eylemcilerinin hem de köylülerin görüşlerini hem de Kanadalı Alamos Gold'un CEO'su John McClusky'nin görüntüleri paylaştı.

"EN ÇOK ZARARI BİZİM KÖYÜMÜZ; CAZGIRLAR KÖYÜ GÖRECEK"

BBC Türkiye Kanalı Altın Madeni sahasında olan köylüler ve köy muhtarları ile de görüşerek haber-belgesele ekledi. Cazgırlar Köyü eski Muhtarı Reyhan Kaymak, BBC Türkiye ekiplerine yaptığı açıklamalarda şunları söyledi; "En çok zararı görecek olan köy bizim kendi köyümüz; Cazgırlar köyüdür. Çünkü bütün su kanalları, bütün su akıntıları bizim köyümüz üzerinden Bayramiç'e, taa Kalafat Köyü'nden denize dökülen bir deremiz var bizim.

"GEYİKLER, KURTLAR KÖYÜN YAKINLARINA GELMEYE BAŞLADI"

Doğa tamamen talan edildi, çok kötü bir durumda. Yaban hayatı karıştı. Çok düzensiz bir şekilde; geyikler köyümüzün 300-500 metre yakınlarına kadar indiler. Kurtlar geliyor, geldiklerini söylüyorlar. Foto kapanlarda görüldü. Yarın bunlar da indiği zamanda bizim kalkıp köyümüzden gitmemiz lazım.

"İLK TAŞLAYANLAR, İLK İŞE BAŞLAYANLAR OLDU"

Cazgırlar Köyü eski Muhtarı Reyhan Kaymak köylülerin maden firmasında işe başlaması ile ilgili olarak ise şu açıklamalarda bulundu; "İlk taşlayanlar, ilk işe başlayanlar oldu. İnanın çoluğu çocuğu, karısı bacısı hep birlikte.. Hani zamanında sevmiyordunuz? Hoş değildi, ama şimdi orada işe başlayınca yada orada çalışmak istiyorsun. Başka iş mi yok?"

"BU ZAMANA KADAR MADEN Mİ VARDI GEÇİNMEK İÇİN?"

Cazgırlar Köyü eski Muhtarı Reyhan Kaymak, köylülerin madende çalışmayı "Geçinemiyoruz" söylemlerini gerçekçi bulmadığını ifade ederek; "Bu zamana kadar maden mi vardı geçinmek için? Hayır. Annem 74 yaşında hiçbir zaman, Allah'a şükürler olsun ne aç ne susuz kaldık. Bir şeyleri yapmak istiyorum, yapmayı düşünüyorum dediği zaman o insanlar karnını doyurur bir şekilde. Ama insanlar hep bir şekilde rahat olacak, iş hafif olacak istiyorlar" dedi.

"İNSANLARIN NABZINA GÖRE ŞERBET VERİLDİĞİ İÇİN.."

Cazgırlar Köyü eski Muhtarı Reyhan Kaymak açıklamalarının devamında; "İnsanların nabzına göre şerbet verildiği için; verilen iş çok ideal bir iş gibi geliyor insanlara. Hoş bir iş gibi geliyor onlara. Tabi bir de bunun yarını var diye düşünen hiç yok. Alamos denilen şirket büyük bir şirket, zengin bir şirket. 4 katrilyon lira bu işten gelir elde edeceği bahsediliyor. 4 Katrilyon liranın dörtte birinin çeyreği bırakılmayacak Türkiye'ye. Ama burası harabe şeklinde bırakılıp gidilecek" dedi.

"O BÖLGEYİ GÖZÜMLE GÖRDÜM.. ÖBÜR TARAFI GÖRMEK İSTEMİYORUM"

Siyanürlü Altın Madenciliği için kesilen ağaçların olduğu bölge ile ilgili olarak duygularını ifade eden Cazgırlar Köyü eski Muhtarı Reyhan Kaymak; "Ben geçen akşam çıktım, gördüm. Yukarı Şapçı köyüne düğüne gittim. Hiç gitmemiştim o bölgeye, bir tanıdığım, bildiğim yeri gözümle gördüm. Öbür tarafını görmek istemiyorum zaten. Benim gördüğüm yer, çocukluğumdan beri bildiğim yer sanki dünyada farklı bir yer gördüm. Onu da çok uzaktan gördüm" dedi.

"MADENDE HERHANGİ BİR TEHLİKE GÖRMÜYORUM"

Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca ise BBC Türkiye ekibine şu açıklamalarda bulundu; "Ben şu saatten sonra madende herhangi bir tehlike görmüyorum. Bugüne göre olacak işi yapmak lazımdı zaten. Yapılmadı. Yapılacak işlerde de geç kalındığını düşünüyorum.

TABİ Kİ İÇİM SIZLIYOR! GİTTİM, GÖRDÜM; BEN BİTTİM AMA YAPACAK ŞEY YOK!

Benim çocukluğum bu sahada geçti. Mesela benim tüm çobanlığım bu dağlarda geçti. Tabi ki içim sızlıyor. Geçenlerde gittim, o dağın bu şekilde olduğunu gördüm. Yani ben bittim. Ama yapacak bir şey yok. Şu saatten sonra da yok olduğunu düşünüyorum.

"MADENE KARŞI OLAN KİŞİLER MADENDE ÇALIŞMAYA BAŞLADILAR"

BBC Türkiye ekibi köylülerle yaptığı görüşmede köyden 20 kişinin madenlerde çalışmaya başladığı bilgisini edindi. Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca köylülerin madende çalışması ile ilgili olarak; "Benim köyümde madende karşı olan kişiler vardı. Başta kendimiz. Ama şu anda ekmeğinin peşine düştü bu insanlar. Gittiler madende çalışıyorlar. Ondan sonra da bu insanların dönüşü olmaz" dedi.

"HER EVDEN İKİ KİŞİ İŞE GİRDİ"

Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca; "Belki de her evden iki kişi işe girdi. Yani en kötü 2500-3000 liradan olsa her eve 5-6 bin lira para giriyor. Yani burada çalışmasa gidecek Batak Ovasında çalışacak. Mısır'da, domates tarlasında çalışacak. Evine ekmek getirmek mecburiyetinde insanlar. Ama en yakında maden olduğu için elbette madene gidecek öncelikle" dedi.

"KÖYE GERİ DÖNÜŞ BAŞLADI!"

Maden firmasında verilen maaşları duyan eski köylülerinde madende çalışmak için köye geri döndüğünü belirten Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca; "Köye geri dönüşte başladı. Şu anda Çanakkale'ye gitmiş olan, Bayramiç'e taşınmış olan kişiler bile tekrar köyüne geri döndü. Hala geri dönmek isteyenlerin ikamet işlemlerini yapıyorum.

"MADENLE İŞLERİ BİTTİĞİNDE YEŞİLLENDİRECEKLERİNİ SÖYLÜYORLAR"

Altın madenciliği firmasının doğayı eski haline getireceği sözü verdiklerini belirten Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca "Maden alınıp gidilirken; tekrar üst toprağı 50 santim derinliğinde topluyorlar, belirli yerlere depoluyorlar deniliyor. Madenle işi bittiklerinde tekrar sereceklerini ve dikeceklerini söylüyorlar. Öyle olursa bir nevi gene de yeşillenir bu alan.

"BENİM İNSANIMIN SAĞLIĞI ELBETTE ÖNEMLİ.."

Maden firmasının hiç kimsenin sağlığına zarar verilmeyeceği sözü verdiği belirten Cazgırlar Köyü yeni Muhtarı Ali Karaca; "Benim insanımın sağlığı elbette önemli. Ön planda tutuyorsa; yani insanın varlığı, sağlığı ayak altına alınmıyorsa; öncelik olarak.. öncelik sağlığımız. İnşallah dedikleri gibi olur, öyle gider. Tabi de ben yine de zarar göreceğimize de inanıyorum yani. Bir şeyin zararı da olacaktır. Doğa bir yandan bozuluyor" demesi dikkat çekti.