CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Sayıştay raporlarında ortaya konan büyük vurgunu Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2019 yılı bütçesi görüşmeleri sırasında gündeme getirerek, “Açılmayan köprüden 153 milyon avro borçluyuz. Bakanlığı verdiği mevzuata aykırı benzer taahhütlerle kamunun zararı 180 gün için 578 milyon avroyu bulmaktadır” dedi.

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda önceki gün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2019 yılı bütçesinin görüşmeleri yapıldı. Bakan Turhan’ın yaptığı sunumun ardından, CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Sayıştay tarafından ortaya konan, Yap – İşlet – Devret (YİD) modeli ile bakanlığı yürüttüğü 6 projede devletin toplam 578 milyon avro zarara uğratıldığını açıkladı. Ceylan, Sayıştay raporuna dayanarak yaptığı açıklamada toplam 578 milyon 790 bin 945 avroluk kıyağı şu şekilde açıkladı:

“KGM tarafından 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin YİD Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun çerçevesinde görevlendirilmesi yapılan, uygulama sözleşmesi imzalanmış ve yapım çalışmaları devam eden yedi adet yapım işi var. Bunlar, Ankara-Niğde Otoyolu Yapım İşi, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Yapım İşi, Kuzey Marmara Otoyolu 3. Boğaz Köprüsü dâhil Kınalı-Odayeri Arası Yapım İşi,  Kuzey Marmara Otoyolu 3. Boğaz Köprüsü dâhil Yapım İşi, Kuzey Marmara Otoyolu 3. Boğaz Köprüsü dâhil Kurtköy-Akyazı Arası Yapım İşi, Çanakkale Köprüsü Yapım İşi ve Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu Yapım İşi. “

Ceylan, mevzuat hükümlerine göre sözleşme süresi (yapım + işletme) uygulama sözleşmelerinde tanımlandığını kaydederek; yapım ve işletme süreleri de uygulama sözleşmelerinin Tanımlar kısmında mevzuata uygun olarak tanımlandığını söyledi. CHP’li Ceylan, “Ancak, uygulama sözleşmelerinde yapım sürelerinin uygulama sözleşmelerinin yürürlüğe girmesi ile başlayacağı belirtilmiş olmasına rağmen Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Yapım İşi dışında kalan altı adet yapım işinde sözleşme hükümlerine aykırı bir şekilde uygulama sözleşmesinin imzalanması ile fiili olarak işyeri teslimi yapılmış ve işe başlanmıştır” dedi. CHP’li Ceylan bunun sözleşmeye göre yapım süresi başlamadan fiili olarak yapım işlerine başlanılmasını sağladığını söyledi.

“EN ACISI ÇANAKKALE KÖPRÜSÜDÜR”

Uygulama sözleşmesinin yürürlüğe girmesi için gereken sürenin 180 gün olması göz önüne alındığında görevli şirketlere zımni olarak bu süre kadar ek yapım süresi verildiğinin tespit edildiğini açıklayan Ceylan, “Dolayısıyla verilen ek süre kadar müteahhitlerin devlete devretmesi gecikecek, bu süre zarfında işletmenin gelirleri idare yerine görevli şirket tarafından tahsil edilecek üstelik bu süre zarfında verilen garantiler de devam edecektir” diye konuştu. Verilen garantiler yüzünden kamunun toplam 578 milyon avro zarar edeceğini açıklayan Ceylan, “En acısı Çanakkale Köprüsüdür. Temeli yeni atılan bir köprüde, bırakın hizmete açılmasını, inşaatı bitmeden 153 milyon 409 bin 545 avro zarara uğramış durumdayız” diye konuştu.

Ceylan komisyonda bakana yönelttiği soruda, “Sözleşme koşullarına göre yapım süresi başlamayan işlerin fiilî olarak başlamasına yol verilmiştir. İdare mevzuata aykırı iş yapmıştır. Uygulama sözleşmesinin yürürlüğe girmesi için gereken sürenin yüz seksen gün olması göz önüne alındığında görevli şirketlere zımni olarak bu süre kadar ek yapım süresi ve yüz seksen gün fazla işletme hakkı verilmektedir. Geçiş garantisi verilen bu projelerde açıkça bir kamu zararının doğmasına yol açılmamış mıdır?” dedi. Ceylan Çanakkale Köprüsü için verilen günlük taahhüttün 852.275,25 avro olduğuna dikkat çeken, “Bu da 180 günlük süre de 153 milyon 409 bin 545 avroluk bir kıyaktır. Bunu kabul etmemiz mümkün değildir” diye konuştu.

Ceylan Sayıştay raporlarında Bakanlığın verdiği cevaba da dikkat çekerek, sözde “Müteahhittin olası fesih durumunda öz kaynakların borç üstlenimine tabi olmayacağını bilerek işe başladığını ve bu nedenle ek işletme süresi verildiği” şeklindeki savunmasının kabul edilebilir olmadığını ifade etti. Ceylan, Sayıştay’ın “amaç ve niyet ne olursa olsun, idareye mevzuata aykırı işlem yapma hakkı vermez” şeklindeki cümlesine de dikkat çekerek, “Bu mevzuata aykırı hareket etmek değil, 578 milyon avroluk bir kıyaktır” diye konuştu.