Türk ekonomisi 2002'den bu yana en kötü yıllarını yaşıyor! 2018 yılına Dolar 3,7, Euro 4.5, Sterlin de 5 TL civarında başlamıştı. Cumhurbaşkanlığı ve Genel seçimleri için erken seçim kararı alınmasının ardından Türk Lirası yabancı para birimlerine karşı hızla değer kaybetmeye başladı. Türk Lirası karşısında Doların 7,20 seviyelerine kadar ulaşmasının ardından kademeli düşüşe geçen kurlar Sanayi başta, tarımda hatta devlet yatırımlarının bile durdurulmasına sebep oldu.

31 Mart seçimlerinden aylar öncesinde Türk halkı "Varlık Kuyrukları" ile bile tanıştı. Patlıcan ve Kuru Soğan'ın kilosu zaman zaman 10 lirayı aşarken; Patates ve Ispanak  kilogram fiyatları dolarla yarışır hale geldi. Artan pahalılık nedeniyle toptancı halleri ve soğan depoları polislerce basıldı, toptancılar terörist ilan edildi.

31 Mart seçimlerinin ardından iptal edilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi nedeniyle 5,80'ler seviyesinde olan Dolar 6,20'lere kadar ulaştı. ABD ile Türkiye arasında yaşanan S-400 ve F-35 krizlerine ABD tarafından İran'a uygulanan ambargo ve bölgesel çatışmaların artmasının Türk Ekonomisi üzerinde etkileri hesaplanamazken; Çanakkale'nin ilk üç aylık ekonomik verileri de yayınlandı.

Çanakkale'de Vergi mükellefi sayısı önceki yıla göre 504 artış gösterdi. 2018 yılında 40 bin 157 kayıtlı vergi mükellefi varken 2019'da şuana kadar 40 bin 661 olarak gerçekleşti.

Geçtiğimiz yıl vergi tahsilat oranı yüzde 74'lerde olan Çanakkale, yılın ilk üç ayında ise yüzde 48 oranında düşüş gösterdi. Aynı düşüş Vergi tahsilatlarına da yansıdı. Geçtiğimiz yıl 2 milyar 246 milyon 418 bin TL civarında olan vergi tahsilatı ilk dönemde 456 milyon 119 bin TL olarak gerçekleşti.

ÇANAKKALE'DE 3 YILDIR HİÇ YENİ ŞİRKET KURULMADI!

Açıklanan verilere bakıldığında ise Çanakkale'de son üç yılda hiç yeni şirket kurulmadığı dikkat çekti. Toplam 4559 şirketin faaliyet yürüttüğü Çanakkale'de; 812 şirket Anonim, 38 şirket kolektif, 3719 şirket ise limited olarak çalışıyor.

2018 yılında 4559 şirketin ihracat miktarı 1 milyar 332 milyon 438 bin 221 dolar iken; aynı şirketlerin ithalat rakamları ise 2 milyar 72 milyon 753 bin 297 dolar olarak kayıtlara geçti. 2019'un ilk üç ayına göre aynı şirketler 352 milyon 976 bin 365 dolarlık ihracat, 543 bin 356 bin 526 dolarlık ithalat yaptığı görüldü.

ÇANAKKALE'DE İŞSİZLİK DE.. İŞGÜCÜ DE ARTIYOR!

İŞKUR verilerine göre Çanakkale il genelinde işsizlik artışa geçti. Bununla birlikte İŞKUR'a göre kayıtlı işgücü sayısında da artış var! İŞKUR'un işsizlik kayıtlarında göre Çanakkale'de 23 Bin 389 bin kişi iş arıyor. Kayıtlı işgücü sayısı ise; 39 bin 817 seviyelerinde!

İŞKUR'un İşe Yerleştirme kayıtlarına göre; Kamu'da 2019 başından bu yana 14 kişi işe yarleştirildi. 1423 kişi ise yine İŞKUR aracılığı ile özel sektörde işe yerleştirildi.

EMEKLİ SAYISI ARTTI, SSK'LI AZALDI!

Çanakkale İl Sosyal Güvenlik verilerine göre; Çanakkale'de geçtiğimiz yıla göre emekli sayısında 3 bin 960 kişi artarak 121 bin 433 kişi emekli.  Bu rakamın 60 bin 49'u SSK, 37 bin 483'ü Bağkur, 23 bin 901'i ise emekli sandığından maaş alıyor.

2018 yılında 99 bin 705 olan SSK'lı çalışan sayısı bu yıl düşüşe geçti. Çanakkale'de 97 bin 254 kişi SSK'lı olarak gözükürken; 28 bin 606 kişi Bağkurlu, 23 bin 901 kişi ise emekli sandığına kayıtlı görülüyor.

"GÖRÜNDÜĞÜNDEN KÖTÜ OLABİLİR"

Dünyada en çok alıntı yapılan 10 ekonomist arasında gösterilen, MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) İktisat Profesörü Daron Acemoğlu, Türkiye ekonomisinin gidişatına ilişkin değerlendirmesinde “Büyük ihtimalle henüz en kötü kısmı başlamadı” yorumunda bulundu.

Agos gazetesine konuşan Acemoğlu, Türkiye'de neredeyse beş yıldır bir ‘aşırı sıcak seçim ekonomisi'nin söz konusu olduğuna dikkat çekerek, şöyle konuştu:

"KAMU MALİYESİ SORUNLU"

 “Bu, devlet harcamalarında ve kredilerde ekonominin ihtiyacının ötesinde bir genişleme anlamına geliyordu. Cari işlem açığı ve liranın değerinin düşmesi, bunun sonuçları. Kamu maliyesinin durumu daha da sorunlu; orada durum, kamu kuruluşları aracılığıyla verilen örtük garantiler nedeniyle, göründüğünden bile kötü olabilir. Her şey sağlıksız ve çok riskli görünüyor.”

Vaziyetin pek iyi görünmediğini dile getiren Acemoğlu, “Büyük ihtimalle henüz en kötü kısmı başlamadı. Yerel seçimler yaklaşırken hükümet çok harcama yaptı ve devlet bankaları kredileri genişletti. O kadar ki, özel bankaların uyguladığı sıkı politika, devlet bankalarının kredilerindeki artış nedeniyle reel sektörü etkilemedi. Fakat bu geçici bir durum. Kredi genişlemesi durduğunda, ki eninde sonunda bu olacak, özellikle inşaat sektöründeki birçok şirketin bilançosundaki sorunların ne kadar derin olduğu ortaya çıkacak. O noktada Türkiye'nin orta ölçekli mi yoksa büyük bir sorunla mı karşı karşıya olduğu daha kolay görülebilecek (sorunun küçük olması ihtimalinin sıfıra yakın olduğunu varsayabiliriz).

Orta ölçekli bir sorunla, yabancı sermaye girişleriyle baş edilebilirdi. Fakat şimdi, Türkiye siyasetine ve ekonomisine yönelik güven dibe vurmuşken, bu ihtimal çok düşük” dedi.

Küresel belirsizlikler artacak

Türkiye‘nin birçok başka gelişmekte olan ülke gibi şu anda çapraz ateş altında olduğunu anlatan Prof. Daron Acemoğlu, hem siyasi hem de iktisadi açıdan bir belirsizlik döneminden geçildiğini kaydetti. Acemoğlu, ABD-Çin gerilimi ile ilgili şu ifadeleri kullandı: “ABD-Çin ilişkilerinde Trump'ı da aşan sorunlar var. Asıl mesele, fikrî mülkiyet haklarının korunması ve teknoloji hırsızlığının engellenmesi. Büyük bir ihtimalle bu müzakereler, Türkiye ve birçok pazarı çok belirsiz bir konuma sokacak olan, artan gerilimlerle sonuçlanacak. Belirsizliklerle dolu zamanlardan geçiyoruz.”